Kun je je voorstellen dat je met je hele gezin in een huis van 45 m2 moet wonen? Vroeger, hier op Curaçao, was dat hoe mensen leefden en dat is ook hoe onze cultuur tot stand kwam. Het leven in een ‘kunuku’ (betekent: plantage) huis was niet glamoureus, maar het was harmonieus. Rijd door Banda Abou en je zal meteen de kleine kunuku huizen met geel of wit geschilderde muren en puntige dak vinden. Ze zien eruit als een typisch tekenwerk van een peuter, maar in realiteit zijn het jaren lang woningen geweest voor ex-slaven. Sommige van de huizen zijn onlangs gerenoveerd, andere zijn uitgebreid om aan te passen aan de modern-levensstijl, en sommigen zijn helaas aan het vervallen. Terwijl landhuizen de meeste aandacht krijgen voor hun mooie architectuur, zijn het juist de kleine kunuku huizen die een belangrijk deel vormen van de geschiedenis van het eiland.
De geschiedenis van de Kunuku-huizen
Het begon allemaal na de slavernij toen slaven gratis een stuk grond kregen van hun meesters om hun huis te bouwen en gewas te laten groeien om van te leven. De huizen waren gestationeerd vlak naast de huizen van de plantage-eigenaren (het landhuis). Op die manier konden voormalige slaven gemakkelijk toegang hebben tot de plantage waar ze de dag zouden doorbrengen met het werk op de plantage of in het huishouden. Al waren de slaven vrij, ze moesten nog steeds voor de plantage-eigenaren werken om hun familie te kunnen onderhouden. Zonder scholing, geen rijke familiebanden en alleen de kennis van het verbouwen van gewassen of het verzorgen van de behoeften van hun meester, was het voortzetten van hun huidige werk de enige optie. Kortom, ze zijn nooit weggegaan en besloten om in hun eigen huis te wonen terwijl ze voor hun vorige meester werkten.
De architectuur van een Kunuku-huis
Ze bouwden hun huis met wat ze op dat moment hadden en creëerden hun eigen vorm van ‘architectuur’. Oke, architectuur is misschien een groot woord voor deze kleine huizen, maar Kunuku-huizen hebben een heel bijzonder ontwerp van binnen en van buiten. Vanaf de buitenkant werden hekken gebouwd met behulp van cactussen. Deze werden achter en naast elkaar gelegd om ten minste 3 rijen te creëren om het huis te beschermen tegen rondzwervende dieren en om territorium te markeren. Rondom de huizen hadden ze aloë vera geplant. Deze planten hadden niet alleen een praktische functie, maar ze hadden ook een spirituele functie omdat mensen geloofden dat ze hun huis beschermden tegen slechte energie.